Συγκομιδή φρούτων και λαχανικών
Mέσα στον Νοέμβριο, από τα καρποφόρα δέντρα του κήπου, συγκομίζουμε τραγανά μήλα καθώς και τα πρώτα ζουμερά γλυκά μανταρίνια, χωρίς κουκούτσια ποικιλίας Κλημεντίνη. Επίσης, απολαμβάνουμε τα πρώιμα ομφαλοφόρα πορτοκάλια και φτιάχνουμε γλυκό του κουταλιού με τη φλούδα των αρωματικών γκρέιπφρουτ. Κόβουμε επίσης ρόδια και τα απαραίτητα λεμόνια για τα μαγειρέματα μας. Και να μην ξεχάσουμε να μαζέψουμε τους πρώτους καρπούς αβοκάντο με την υψηλή διατροφική αξία. Από τα λαχανικά στον κήπο μας, κόβουμε τα τελευταία αγγούρια και κολοκύθια από την όψιμη καλοκαιρινή φύτευση, καθώς και μεγάλες κολοκύθες. Επιτέλους, βγάζουμε από το έδαφος αρχές Νοεμβρίου τις γλυκοπατάτες που είχαμε φυτέψει στις αρχές του καλοκαιριού. Τέλος, μαζεύουμε και τα πρώτα λάχανα, κουνουπίδια και μπρόκολα, ενώ από φυλλώδη λαχανικά έχουμε έτοιμα δροσερά μαρούλια, σπανάκια, ραδίκια, σέλινο, αντίδια και σέσκουλο. Από τα υπόγεια βολβώδη βγάζουμε παντζάρια και καρότα που είχαμε φυτέψει στα τέλη του καλοκαιριού.
Ενσωμάτωση κοπριάς, κομπόστ και χλωρά λίπανση
Ο Νοέμβριος αποτελεί κατάλληλη εποχή για να προετοιμάσουμε μέρος του κήπου μας για την ανοιξιάτικη φύτευση εμπλουτίζοντας με θρεπτικά συστατικά και οργανική ουσία. Συγκεκριμένα ενσωματώνουμε φρέσκια κοπριά σε μεγάλη ποσότητα, για να σβήσει σταδιακά την περίοδο του χειμώνα μέχρι τις αρχές της άνοιξης. Η συμπληρωματική προσθήκη κομπόστ θα βοηθήσει ακόμη περισσότερο στη βελτίωση και τον εμπλουτισμό του εδάφους. Επίσης, θα μπορούσαμε να ξεκινήσουμε και χλωρά λίπανση, με τις πρώτες βροχοπτώσεις του Νοεμβρίου. Συγκεκριμένα μπορούμε να φυτέψουμε ψυχανθή όπως βίκο, κουκιά, λαθούρι, λούπινο, μπιζέλι, σόγια, μηδική και τριφύλλι που προσθέτουν άζωτο στο χωράφι, καθώς και σιτηρά, όπως το κριθάρι, το σιτάρι και η βρώμη. Έτσι, θα είμαστε έτοιμοι να φυτέψουμε εκεί τον ανοιξιάτικο λαχανόκηπο μας και να απολαύσουμε μια πλούσια παραγωγή.
Τελευταίες λιπάνσεις πριν το χειμώνα
Κάνουμε τις τελευταίες λιπάνσεις στα καλλωπιστικά φυτά του κήπου μας, μέσα στο Νοέμβριο, στα λουλούδια, στους αειθαλείς καλλωπιστικούς θάμνους και δέντρα. Κατά την περίοδο του χειμώνα, καλό είναι να αποφεύγουμε να βάζουμε λίπασμα στα φυτά, καθώς λόγω παγωνιάς δεν μπορούν να απορροφήσουν τα θρεπτικά συστατικά. Επίσης, θα πρέπει να σημειώσουμε ότι δεν βάζουμε λίπασμα αυτό το μήνα σε φυλλοβόλους καρποφόρους θάμνους όπως το μύρτιλο και φυλλοβόλα καρποφόρα δέντρα όπως η μηλιά, η αχλαδιά και η κυδωνιά, καθώς σταδιακά αρχίζουν να ρίχνουν τα φύλλα τους για να μπουν στο λήθαργο του χειμώνα. Αποφεύγουμε επίσης τη λίπανση και σε φυλλοβόλα αναρριχόμενα φυτά όπως η αμπέλοψη και η βουκαμβίλια.
Φύτευση φθινοπωρινών λουλουδιών και βολβών
Συνεχίζουμε το μήνα Νοέμβριο, να φυτεύουμε λουλούδια που ανθίζουν μέσα στο φθινόπωρο όπως χρυσάνθεμα, κυκλάμινα, πανσέδες και αζαλέες για να δώσουμε χρώμα στον κήπο μας. Επίσης, μέσα στο Νοέμβριο, επιλέγουμε τους αγαπημένους μας βολβούς που φυτεύονται το φθινόπωρο όπως φρέζιες, ζουμπούλια, ίριδες, αμαρυλλίδες, παρθενόκρινους και τουλίπες για να μας δώσουν την ανθοφορία τους στα τέλη του χειμώνα.
Μάζεμα ελιάς και εξαγωγή ελαιολάδου
Μέσα στο Νοέμβριο, ξεκινά το μάζεμα της ελιάς όταν το χρώμα του ελαιόκαρπου γίνεται πράσινο-μωβ και σταδιακά σκουραίνει. Το πρώιμο ελαιόλαδο, το γνωστό αγουρέλαιο, διαθέτει έντονο φρουτώδες άρωμα και λόγω της υψηλής περιεκτικότητας σε φαινόλες, χαρακτηρίζεται από ισχυρές αντιοξειδωτικές ιδιότητες. Η καθυστερημένη συγκομιδή μας δίνει ελαιόλαδο χαμηλότερης ποιότητας σε οργανοληπτικά χαρακτηριστικά, ενώ παράλληλα ίσως προκαλέσει και μείωση της καρποφορίας των ελαιόδεντρων για την επόμενη χρονιά. Κατά τη συγκομιδή της ελιάς, θα πρέπει να αποφεύγουμε το ράβδισμα και το κλάδεμα των ελαιόδεντρων με βροχερό καιρό και συνθήκες υψηλής υγρασίας, καθώς δημιουργούνται πληγές στα κλαδιά των ελαιόδεντρων και υπάρχει κίνδυνος προσβολής από διάφορα παθογόνα όπως η καρκίνωση της ελιάς.
Προστατεύουμε τα φυτά για τον χειμώνα
Προετοιμαζόμαστε για το χειμώνα που έρχεται, παίρνουμε τα μέτρα μας για να μην καταστραφούν τα φυτά μας και τα προστατεύουμε από το κρύο, την παγωνιά, το χιόνι και τους δυνατούς ανέμους. Προμηθευόμαστε λοιπόν έγκαιρα μέσα στο Νοέμβριο ειδικά αντιανεμικά δίχτυα, αντιπαγετικά υφάσματα και ότι άλλο θα μπορούσαμε να χρησιμοποιήσουμε ως υλικό προστασίας των φυτών μας από τις χαμηλές θερμοκρασίες. Επίσης θα χρειαστούμε πάσσαλους υποστύλωσης για να στηρίξουμε τα νεαρά δέντρα, καρποφόρα και μη, και να τα δέσουμε έτσι ώστε να τα προστατεύσουμε από τους έντονους χειμωνιάτικους ανέμους. Τέλος, προμηθευόμαστε εκχύλισμα φυκιών από γεωπονικά καταστήματα, καθώς ο ψεκασμός στο φύλλωμα και το πότισμα με εκχύλισμα φυκιών βοηθά σημαντικά στην αντιπαγετική προστασία.
Για να μαθαίνεις όλες τις εργασίες που κάνουμε στον κήπο κάθε μήνα, κάνε εγγραφή στο ενημερωτικό δελτίο των Μυστικών του Κήπου κι εμείς θα στέλνουμε στο ηλεκτρονικό σου ταχυδρομείο τις πιο χρήσιμες συμβουλές για τον κήπο και τα φυτά.
Αν υπάρχουν καλλιεργητικές εργασίες που δεν πρόλαβες να κάνεις τον προηγούμενο μήνα, μπορείς να συμβουλευτείς το άρθρο με τις εργασίες στον κήπο τον Οκτώβριο.
Κώστας Λιονουδάκης
Γεωπόνος Γ.Π.Α.
πηγη: www.mistikakipou.gr