Αν τα φύλλα στις αγγουριές και στις κολοκυθιές μας εμφανίζουν ένα χαρακτηριστικό άσπρισμα που μοιάζει με λευκή σκόνη, τότε πιθανότατα έχουν προσβληθεί από ωίδιο. Όσοι καλλιεργούμε κηπευτικά έχουμε συναντήσει το ωίδιο, μια από τις πιο διαδεδομένες μυκητολογικές ασθένειες που προκαλεί σημαντικές ζημιές στα φυτά της οικογένειας των κολοκυνθοειδών, δηλαδή στην καλλιέργεια του αγγουριού, στην καλλιέργεια του κολοκυθιού, στην καλλιέργεια του ατζουριού, στην καλλιέργεια της κολοκύθας, στην καλλιέργεια του πεπονιού και στην καλλιέργεια του καρπουζιού. Το ωίδιο είναι τόσο γνωστό που ανάλογα την περιοχή, έχει διαφορετικές τοπικές ονομασίες όπως αλευρά, μπάστρα, στάχτωμα, χολέρα και σίρικας. Η ασθένεια του ωιδίου προσβάλλει και άλλες κηπευτικές καλλιέργειες, όπως έχουμε αναφερθεί σε ξεχωριστό άρθρο για την αντιμετώπιση του ωιδίου σε ντομάτες και πιπεριές. Στο σημερινό άρθρο, θα αναφερθούμε στις ζημιές που προκαλεί το ωίδιο στα κολοκυνθοειδή και θα μάθουμε ποιοι είναι οι οικολογικοί τρόποι για τη βιολογική καταπολέμηση του ωιδίου για να προστατέψουμε τις καλλιέργειες μας.
Τι ζημιά κάνει το ωίδιο στην αγγουριά και την κολοκυθιά;
Χαρακτηριστικά συμπτώματα του ωιδίου στην αγγουριά, στην κολοκυθιά, στο ατζούρι, στην κολοκύθα, στο πέπόνι και στο καρπούζι αποτελούν οι μικρές λευκές κηλίδες που εμφανίζονται στην πάνω και στην κάτω επιφάνεια των φύλλων, καθώς επίσης και στους μίσχους και στους βλαστούς των φυτών. Αρκετές φορές, πάνω στις κηλίδες του ωιδίου, εμφανίζεται μία άσπρη σκόνη σαν αλεύρι που αποτελεί ένα ακόμα ενδεικτικό σύμπτωμα της προσβολής από ωίδιο. Σαν αποτέλεσμα της προσβολής από ωίδιο, τα φυτά παρουσιάζουν καχεκτική και μειωμένη ανάπτυξη. Επίσης, παρατηρείται μείωση της παραγωγής και μία γενικότερη υποβάθμιση της ποιότητας των παραγόμενων καρπών.
Ποιες συνθήκες ευνοούν την ανάπτυξη του ωιδίου της κολοκυθιάς και της αγγουριάς;
Η ασθένεια τoυ ωιδίου των κολοκυνθοειδών αναπτύσσσεται περισσότερο σε συνθήκες αυξημένης υγρασίας. Το ωίδιο αναπτύσσεται ταχύτατα σε συνθήκες υψηλής υγρασίας και σε σχετικά ζεστό καιρό, σε εύρος θερμοκρασίας 16-30°C. Αξίζει να σημειώσουμε πως σε θερμοκρασίες πάνω από 30°C, η ασθένεια του ωίδιου σταματά να αναπτύσσεται, ενώ η έκθεση στον ήλιο αναστέλλει σημαντικά την ανάπτυξη του ωιδίου. Άλλωστε, γι’ αυτό οι προσβολές από ωίδιο εκδηλώνονται σε ημισκιερά μέρη, σε σημεία που τα φυτά μας δεν έχουν καλό αερισμό, καθώς και όταν έχουμε πυκνή φύτευση των λαχανικών μας. Το ωίδιο μεταδίδεται πολύ εύκολα από φυτό σε φυτό, καθώς αρκεί ένας χαμηλής έντασης άνεμος για να διασπείρει την ασθένεια του ωιδίου πολλά μέτρα μακριά.
Πώς γίνεται η βιολογική καταπολέμηση του ωιδίου της αγγουριάς και της κολοκυθιάς;
Για την αποτελεσματική αντιμετώπιση του ωιδίου σε καλλιέργειες αγγουριού, κολοκυθιού, του ατζουριού, κολοκύθας, πεπονιού και καρπουζιού, απαιτείται ένα ολοκληρωμένο πρόγραμμα προστασίας των φυτών που περιλαμβάνει μια σειρά προληπτικών καλλιεργητικών μέτρων και βιολογικών επεμβάσεων που περιλαμβάνουν:
– Αραιή φύτευση στον λαχανόκηπο
Είναι πολύ σημαντικό να φυτεύουμε τα κηπευτικά στις κατάλληλες αποστάσεις φύτευσης, προκειμένου να εξασφαλίσουμε καλές συνθήκες ηλιοφάνειας και αερισμού που εμποδίζουν την εμφάνιση μυκητολογικών ασθενειών. Αποφεύγουμε τις πυκνές φυτεύσεις των λαχανικών, καθώς προκαλούν κακές συνθήκες αερισμού και αυξημένη υγρασία και ευνοούν σημαντικά την ανάπτυξη της ασθένειας του ωιδίου.
– Σωστό πότισμα των φυτών
Αποφεύγουμε το υπερβολικό πότισμα και τη διαβροχή του φυλλώματος των κολοκυνθοειδών, καθώς σε συνθήκες αυξημένης υγρασίας ευνοείται η εκδήλωση της ασθένειας του ωιδίου. Προτιμάμε να ποτίζουμε με σύστημα άρδευσης με σταγόνες για να περιορίσουμε την υγρασία που δημιουργείται σε σχέση με άλλους τρόπους ποτίσματος.
– Απομάκρυνση κιτρινισμένων φύλλων
Ειδικά για την καλλιέργεια της κολοκυθιάς, είναι σημαντικό να κόβουμε τα κιτρινισμένα και ξερά φύλλα στη βάση του φυτού για να πετύχουμε καλύτερο αερισμό και μείωση της υγρασίας γύρω από το φυτό με αποτέλεσμα να μειώνουμε τον κίνδυνο ανάπτυξης της μυκητολογικής ασθένειας του ωιδίου.
– Σκόνισμα με θειάφι
Για την αντιμετώπιση του ωιδίου, σκονίζουμε το φύλλωμα με θειάφι. Εναλλακτικά, μπορούμε να απλώσουμε θειάφι γύρω από τη ρίζα των φυτών χρησιμοποιώντας ένα ειδικό εργαλείο για θειάφισμα (θειωτήρας) ή ένα καλσόν. Λόγω της ζέστης που επικρατεί την περίοδο του καλοκαιριού, η έκλυση των ατμών του θειαφιού προστατεύει τα φυτά μας από την ανάπτυξη της ασθένειας του ωιδίου.
– Ψεκασμός με θειάφι
Για την καταπολέμηση του ωιδίου, ψεκάζουμε με βρέξιμο (υδατοδιαλυτό) θειάφι ή θειασβέστιο στο φύλλωμα των κολοκυνθοειδών και επαναλαμβάνουμε μετά από 2 εβδομάδες. Το βρέξιμο θειάφι και το θειασβέστιο είναι οικολογικά σκευάσματα, εγκεκριμένα για χρήση στη βιολογική γεωργία, που μπορούμε να τα προμηθευτούμε από γεωπονικά καταστήματα.
– Ψεκασμός με σπιτικά υλικά
Σε περιπτώσεις ήπιας προσβολής και για προληπτική προστασία των φυτών, μπορούμε να χρησιμοποιήσουμε υλικά που διαθέτουμε στο σπίτι και να ψεκάσουμε με αυτοσχέδιο διάλυμα μαγειρικής σόδας το φύλλωμα των φυτών. Για τη δημιουργία του ψεκαστικού διαλύματος, ανακατεύουμε μία κουταλιά γλυκού μαγειρικής σόδας και 2 κουταλιές σούπας ελαιόλαδου σε δυο λίτρα νερό και ψεκάζουμε κάθε δύο εβδομάδες.
Κι ένα μυστικό για την αντιμετώπιση της ασθένειας του ωιδίου
Κάποιες ποικιλίες αγγουριάς και πεπονιάς είναι αρκετά ευαίσθητες στο θειάφι, ειδικά κατά την περίοδο της άνθισης και σε θερμοκρασίες πάνω από 28°C. Σε αυτές τις περιπτώσεις, προτείνουμε να γίνεται σκόνισμα με θειάφι γύρω από τη ρίζα, ώστε τα φυτά μας να μην έρχονται σε άμεση επαφή με το θειάφι.
πηγη: www.mistikakipou.gr