Κυρίες και κύριοι συνάδελφοι,
κύριε Υπουργέ,
Περίμενα πραγματικά σε ένα τόσο σημαντικό νομοσχέδιο να υπάρξει ένας πολιτικός διάλογος με επιχειρήματα, απόψεις. Πέρα, δηλαδή, από τον ποιητικό οίστρο που νιώσαμε προηγούμενα, δεν μπορούμε μέσα σε αυτήν την Αίθουσα να ανεχθούμε να λέγονται από εκπροσώπους των Τσουκάτων, Τσοχατζόπουλων κ.λπ. για πανηγύρια και για χαρές της εξουσίας. Αυτό δεν μπορεί να γίνει αποδεκτό. Αυτό είναι το μόνο βέβαιο!
Επίσης, θα πω και κάτι άλλο. Ακούσαμε εδώ επιχειρήματα για το Μακεδονικό, για το Αλβανικό, για τα fake news που αναπαράγονται, για όνειρα επανόδου στην εξουσία – ξεχνάμε ότι είναι και καλοκαιράκι και υπάρχουν και τα όνειρα θερινής νυχτός φαίνεται!-, αλλά κουβέντα από την πλευρά της Νέας Δημοκρατίας για την ταμπακιέρα. Δεν είπαν κουβέντα για το τι ρυθμίζει αυτό το νομοσχέδιο πέρα από την απλή αναλογική.
Ρυθμίζει ζητήματα συμμετοχικών διαδικασιών, ζητήματα λογοδοσίας και πολλά άλλα θέματα, τα οποία χρόνια ολόκληρα ήταν αιτήματα της Τοπικής Αυτοδιοίκησης. Και το λέω αυτό το πράγμα, γιατί έχω τριάντα και πλέον χρόνια στον χώρο αυτό. Και βέβαια το ζήτημα της απλής αναλογικής ήταν πάντα ένα αίτημα και των συνεδρίων της ΚΕΔΕ μέχρι τουλάχιστον το 2000.
Ακούσαμε και ακούμε συνεχώς ότι όταν, και εάν, η Νέα Δημοκρατία έρθει στην εξουσία, θα καταργήσει αυτό τον νόμο. Να σας πω κάτι; Πραγματικά δεν έχω καμία αμφιβολία, γιατί είναι γνωστό σε όλους ότι η Νέα Δημοκρατία αρέσκεται στο να καταστρέφει οποιαδήποτε θετική μεταρρύθμιση. Γίνεται, γιατί πολύ απλά δεν είναι στην κουλτούρα της.
Τη Νέα Δημοκρατία πάντα τη γοήτευε ένα συγκεντρωτικό, πελατειακό κράτος το οποίο δημιούργησε όλα αυτά τα προηγούμενα χρόνια –ομολογώ με μεράκι- για να ελέγχει τα πάντα. Ίσως και γι’ αυτό η ίδια δεν προχώρησε ποτέ, μα ποτέ σε καμιά μεταρρύθμιση ούτε στο κράτος ούτε στην Τοπική Αυτοδιοίκηση.
Κυρίες και κύριοι συνάδελφοι,
θα ήθελα πριν να αξιολογήσουμε την παρέμβαση του «ΚΛΕΙΣΘΕΝΗ Ι» να καθορίσουμε τη βασική ιεράρχηση των προτεραιοτήτων μας. Κεντρικός στόχος ήταν και παραμένει η αποκέντρωση των δημόσιων πολιτικών με δεδομένη την απόλυτη σύγχυση που επικρατεί λόγω της αλληλοεπικάλυψης αρμοδιοτήτων μεταξύ Υπουργείων που άπτονται λειτουργιών της Τοπικής Αυτοδιοίκησης πρώτου και δεύτερου βαθμού.
Γι’ αυτό ο πυρήνας αυτού του νομοσχεδίου που συζητάμε σήμερα είναι περισσότερη δημοκρατία, λόγος στην κοινωνία, λόγος στον δημοτικό σύμβουλο. Και αυτό το τελευταίο που λέω είναι πολύ σημαντικό, γιατί σε πολλές θητείες δημοτικών συμβουλίων υπάρχουν δημοτικοί σύμβουλοι που δεν έχουν εκφράσει άποψη ή δεν έχουν μιλήσει καθόλου σε όλη τη διάρκεια της θητείας τους.
Για να δούμε όμως, τι μπορούμε να κάνουμε πραγματικά πρέπει να δούμε τι έχουμε και τι μπορούμε να διορθώσουμε.
Το προηγούμενο νομοσχέδιο, γιατί εμείς δεν είμαστε από τους ανθρώπους που αδικούν κάποιες μεταρρυθμίσεις, δηλαδή ο «ΚΑΛΛΙΚΡΑΤΗΣ», σίγουρα ήταν σε μια θετική κατεύθυνση. Έβαλε τις βάσεις για ισχυρές τοπικές και περιφερειακές μονάδες. Αλλά χαρακτηρίστηκε από την αντιδημοκρατική και συγκεντρωτική λειτουργία του, από υπερπλειοψηφικό εκλογικό σύστημα με δημαρχοκεντρικό χαρακτήρα, που οδήγησε στην εγκατάλειψη της προσπάθειας να καλλιεργηθεί μία κουλτούρα συναινέσεων.
Κυρίες και κύριοι συνάδελφοι,
συνοψίζοντας την υπάρχουσα κατάσταση, θα έλεγα ότι με τον «ΚΑΛΛΙΚΡΑΤΗ» όχι μόνο δεν έγινε πράξη η δυνατότητα να σκεφτόμαστε οικουμενικά και να δρούμε τοπικά, δηλαδή να υιοθετήσουμε ένα σύγχρονο καλοσχεδιασμένο, ευέλικτο, δυναμικό μοντέλο, που να ανταποκρίνεται στις ανάγκες της εποχής, αλλά αντίθετα σφραγίστηκε και επικυρώθηκε ο ρόλος της τοπικής αυτοδιοίκησης ως του φτωχού συγγενή.
Με τον «ΚΛΕΙΣΘΕΝΗ Ι» η Κυβέρνησή μας επιχειρεί μία μεταρρύθμιση στην Τοπική Αυτοδιοίκηση σε φάσεις. Με το σημερινό νομοσχέδιο επιχειρούνται αλλαγές που έχουν ωριμάσει, ενώ με τον «ΚΛΕΙΣΘΕΝΗ ΙΙ», που θα ακολουθήσει μετά την αναγκαία συνταγματική μεταρρύθμιση και την οικονομική ανάκαμψη της χώρας, θα υπάρξει νέα δέσμη παρεμβάσεων για ουσιώδη προβλήματα που εκκρεμούν.
Ο «ΚΛΕΙΣΘΕΝΗΣ Ι» εισάγει σημαντικές αλλαγές.
Συγκεκριμένα:
την κορυφαία αλλαγή του εκλογικού συστήματος, δηλαδή την εφαρμογή της απλής αναλογικής, αλλαγή που συνιστά μία αναγκαία δημοκρατική τομή, που είναι απολύτως συμβατή με τις προγραμματικές δεσμεύσεις της Κυβέρνησής μας, μία αλλαγή που στον πυρήνα της είναι περισσότερη και ουσιαστικότερη δημοκρατία.
Όσον αφορά όλη αυτή τη φιλολογία της Αντιπολίτευσης περί ακυβερνησίας, θα έλεγα ότι αυτό δείχνει στην πραγματικότητα φόβο για τις συνεργασίες και τη δημιουργία συναινέσεων. Εισάγει τη διαμόρφωση μίας νέας κατηγοριοποίησης των δήμων, σύμφωνα με την οποία η ενίσχυση με κρατικούς πόρους, δεν γίνεται με μοναδικό κριτήριο το πληθυσμιακό, αλλά διαμορφώνεται ένα πλέγμα κριτηρίων, όπως η έκταση, ο διαχωρισμός σε ορεινούς, νησιωτικούς ή μητροπολιτικούς δήμους, το ποσοστό ανεργίας, το οδικό δίκτυο κ.λπ. Πρόκειται για αλλαγές στη λογική της ενίσχυσης των συμμετοχικών διαδικασιών σε τοπικό επίπεδο και βέβαια επιλύει και πολλές άλλες δυσλειτουργίες, που είναι αδύνατο να αναφερθούν εδώ λόγω έλλειψης χρόνου.
Αγαπητοί συνάδελφοι,
ξέρετε πάντα ότι η Αντιπολίτευση παραδοσιακά, κακώς για εμένα, ζητά περισσότερα από ό,τι πραγματικά μπορούν να γίνουν. Αποτελεί τη μέγιστη υποκρισία σήμερα, όμως, της Νέας Δημοκρατίας αλλά και του ΠΑΣΟΚ το θέμα της ψήφου των απόδημων Ελλήνων. Αποτελεί υποκρισία και ασφαλώς κοροϊδία στους απόδημους Έλληνες όταν για σαράντα χρόνια τα δύο κόμματα που κυβερνούσαν τη χώρα δεν προχώρησαν στη λύση του ζητήματος αυτού, παρά την καθιέρωση της επιστολικής ψήφου το 2001. Και έχουν πραγματικά το θράσος, θα έλεγα εγώ, να εγκαλούν σήμερα την Κυβέρνηση ΣΥΡΙΖΑ-ΑΝΕΛ γιατί δεν το έλυσε και μάλιστα καταθέτοντας υποκριτικά και πρόταση νόμου.
Εμείς προχωρούμε στη σύσταση επιτροπής που θα εξετάσει όλες τις παραμέτρους για να λυθεί αυτό το ζήτημα.
Είναι βέβαιο ότι με το νομοσχέδιο αυτό εγκαινιάζεται πλέον μία ριζικά αντίθετη νοοτροπία και πρακτική στον χώρο της τοπικής αυτοδιοίκησης με κορωνίδα τη θέσπιση της απλής αναλογικής, που τόσο λοιδορήθηκε από την Αντιπολίτευση, ακριβώς γιατί η περισσότερη δημοκρατία όχι μόνο δεν τους γοητεύει, αλλά τους φοβίζει. Στενεύουν επικίνδυνα τα περιθώρια αυθαίρετης άσκησης εξουσιών χωρίς λογοδοσία. Επιτέλους οι τοπικές κοινωνίες πρέπει να εκφράζονται και να διοικούνται πλουραλιστικά και δίκαια.
Έχουμε επίγνωση ότι μένουν πολλά να γίνουν ακόμα, με βασικές προϋποθέσεις τη συνταγματική αναθεώρηση και την οικονομική ανάκαμψη της χώρας, αλλά είμαστε πεπεισμένοι και σίγουροι ότι βαδίζουμε στη σωστή κατεύθυνση.
Ευχαριστώ πολύ.